1. Giới thiệu
Theo thời gian, đôi mắt của chúng ta cũng dần lão hóa và gặp nhiều vấn đề về thị lực. Đối với người cao tuổi, các bệnh về mắt không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn làm tăng nguy cơ té ngã, tai nạn và các biến chứng sức khỏe nghiêm trọng khác.
Vậy những vấn đề về mắt nào thường gặp ở người già? Nguyên nhân và cách phòng tránh ra sao? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về những bệnh lý về mắt phổ biến ở người cao tuổi và cách bảo vệ đôi mắt luôn sáng khỏe.
2. Những vấn đề về mắt thường gặp ở người già
2.1. Lão thị (Presbyopia)
Triệu chứng:
- Khó đọc sách, báo hoặc nhìn vật ở khoảng cách gần.
- Phải cầm tài liệu ra xa mới nhìn rõ chữ.
- Nhức mỏi mắt khi đọc sách hoặc sử dụng điện thoại.
Nguyên nhân:
- Khi tuổi tác tăng lên, thủy tinh thể của mắt dần mất đi độ đàn hồi, khiến mắt khó điều tiết để nhìn gần.
Cách phòng ngừa và điều trị:
- Đeo kính lão phù hợp với độ tuổi.
- Sử dụng ánh sáng đủ khi đọc sách hoặc làm việc.
- Đi kiểm tra mắt định kỳ để thay đổi kính phù hợp với tình trạng thị lực.
2.2. Đục thủy tinh thể (Cataract)
Triệu chứng:
- Nhìn mờ như có màn sương trước mắt.
- Khó nhìn vào ban đêm hoặc khi có ánh sáng chói.
- Nhìn màu sắc bị nhạt dần, không rõ nét.
Nguyên nhân:
- Lão hóa làm thay đổi cấu trúc của thủy tinh thể, khiến nó dần bị đục.
- Tiếp xúc nhiều với tia UV, hút thuốc lá, tiểu đường cũng là những yếu tố nguy cơ.
Cách phòng ngừa và điều trị:
- Đeo kính râm khi ra ngoài để bảo vệ mắt khỏi tia UV.
- Hạn chế sử dụng thuốc lá, bia rượu.
- Bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, C và E để hỗ trợ sức khỏe mắt.
- Khi đục thủy tinh thể tiến triển nặng, cần phẫu thuật để thay thủy tinh thể nhân tạo.
2.3. Thoái hóa điểm vàng (Age-related Macular Degeneration – AMD)
Triệu chứng:
- Nhìn mờ hoặc méo mó ở trung tâm tầm nhìn.
- Khó phân biệt màu sắc và nhận diện khuôn mặt.
- Cần nhiều ánh sáng hơn khi đọc sách hoặc làm việc.
Nguyên nhân:
- Lão hóa làm suy yếu võng mạc, ảnh hưởng đến điểm vàng – vùng trung tâm của mắt giúp nhìn rõ nét.
- Tiếp xúc với tia UV, hút thuốc lá và di truyền cũng là những yếu tố nguy cơ.
Cách phòng ngừa và điều trị:
- Bổ sung thực phẩm giàu lutein, zeaxanthin và omega-3 (có trong cá hồi, rau xanh, trứng).
- Đeo kính chống UV khi đi ngoài trời.
- Kiểm tra mắt thường xuyên để phát hiện sớm.
- Điều trị bằng thuốc hoặc laser nếu bệnh tiến triển nặng.
2.4. Tăng nhãn áp (Glaucoma)
Triệu chứng:
- Nhìn mờ dần, tầm nhìn bị thu hẹp lại như “nhìn qua ống nhòm”.
- Nhức mắt, đau đầu, buồn nôn khi áp lực mắt tăng cao.
- Mất thị lực vĩnh viễn nếu không điều trị kịp thời.
Nguyên nhân:
- Áp lực nội nhãn tăng cao gây tổn thương dây thần kinh thị giác.
- Nguy cơ tăng cao với người bị tiểu đường, huyết áp cao, có tiền sử gia đình mắc bệnh.
Cách phòng ngừa và điều trị:
- Kiểm tra mắt định kỳ để đo áp lực nội nhãn.
- Sử dụng thuốc nhỏ mắt đặc trị theo chỉ định của bác sĩ.
- Phẫu thuật hoặc laser trong trường hợp nặng.
2.5. Khô mắt (Dry Eye Syndrome)
Triệu chứng:
- Cảm giác cộm, ngứa, khô rát mắt.
- Chảy nước mắt liên tục nhưng vẫn thấy khô mắt.
- Mắt nhạy cảm với gió, khói bụi và ánh sáng mạnh.
Nguyên nhân:
- Giảm tiết nước mắt do lão hóa hoặc bệnh lý tuyến lệ.
- Tiếp xúc nhiều với máy tính, điện thoại khiến mắt không chớp đủ số lần cần thiết.
Cách phòng ngừa và điều trị:
- Sử dụng nước mắt nhân tạo để giữ ẩm cho mắt.
- Chớp mắt thường xuyên khi sử dụng thiết bị điện tử.
- Uống đủ nước và bổ sung omega-3 để tăng cường sức khỏe mắt.
2.6. Bệnh võng mạc tiểu đường (Diabetic Retinopathy)
Triệu chứng:
- Nhìn mờ hoặc xuất hiện đốm đen trong tầm nhìn.
- Nhìn thấy tia sáng lóe lên hoặc chảy máu trong mắt.
- Nếu không điều trị, có thể dẫn đến mù lòa.
Nguyên nhân:
- Tiểu đường gây tổn thương mạch máu trong võng mạc, làm giảm thị lực.
Cách phòng ngừa và điều trị:
- Kiểm soát đường huyết chặt chẽ để ngăn ngừa biến chứng mắt.
- Kiểm tra mắt định kỳ, đặc biệt với người bị tiểu đường.
- Điều trị bằng laser hoặc tiêm thuốc khi bệnh tiến triển nặng.
3. Cách bảo vệ mắt cho người cao tuổi
Để giữ cho đôi mắt khỏe mạnh khi về già, người cao tuổi nên áp dụng những biện pháp sau:
- Kiểm tra mắt định kỳ: Đi khám mắt ít nhất 6 tháng/lần để phát hiện sớm các bệnh lý.
- Đeo kính bảo vệ mắt: Dùng kính râm chống tia UV khi đi ra ngoài, đeo kính đúng độ nếu bị cận hoặc viễn thị.
- Chế độ ăn uống tốt cho mắt: Ăn nhiều rau xanh, cá giàu omega-3, trái cây có vitamin A, C, E.
- Hạn chế tiếp xúc với màn hình điện tử: Giảm thời gian sử dụng điện thoại, máy tính để tránh mỏi mắt.
- Giữ thói quen sinh hoạt lành mạnh: Hạn chế rượu bia, thuốc lá, ngủ đủ giấc để giảm nguy cơ mắc bệnh về mắt.
4. Kết luận
Tuổi già kéo theo nhiều vấn đề về thị lực, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, nếu có chế độ chăm sóc mắt hợp lý và kiểm tra mắt thường xuyên, chúng ta hoàn toàn có thể giữ đôi mắt khỏe mạnh, sáng rõ lâu dài.
Hãy bắt đầu bảo vệ đôi mắt của bạn ngay từ hôm nay để tận hưởng tuổi già một cách trọn vẹn nhất!
